Szablon:Polityk infobox Stefan Meller (ur. 4 lipca 1942 w Lyonie, zm. 4 lutego 2008 w Warszawie) – polski dyplomata, historyk, publicysta, profesor nauk humanistycznych, w latach 2005-2006 minister spraw zagranicznych.
Życiorys[]
Pochodził ze spolonizowanej rodziny żydowskiej, jego ojcem był dyplomata Adam Meller. Jego rodzice uczestniczyli w antyniemieckim ruchu oporu we Francji, do Polski powrócili w 1946.
Absolwent Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1966. W 1974 uzyskał stopień doktora, zaś w 1985 doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dziedzinie historii. W 1993 otrzymał tytuł profesora.
W latach 1966-1968 był pracownikiem naukowo-dydaktycznym Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, z którego został usunięty po wydarzeniach marcowych. Wydalono go wówczas również z Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
Otrzymał sześcioletni zakaz wykonywania zawodu. Przez ten czas utrzymywał się z pracy kasjera w Spółdzielni Kosmetycznej "Izis" oraz nauczyciela języka francuskiego. W tym czasie napisał i obronił pracę doktorską i w 1974 podjął pracę w filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku. Od 1975 wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, a w latach 1981-1984 był prorektorem tej uczelni. W czasie stanu wojennego pomagał represjonowanym studentom. Współpracował ze środowiskami opozycyjnymi, publikował w wydawnictwach drugiego obiegu.
Sprawował funkcję redaktora naczelnego miesięcznika "Mówią wieki" (1990-1994), pracował również w Archiwum Państwowym, Spółdzielni Pracy "Lingwista" oraz redakcji tygodnika "Forum".
W 1992 został zatrudniony w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w randze wicedyrektora, a później dyrektora Departamentu Europy I. W latach 1995-1996 sprawował funkcję podsekretarza stanu, następnie do 2001 ambasadora RP we Francji. Ponownie powierzono mu funkcję wiceministra w MSZ w lutym 2001. Od lutego 2002 do października 2005 był ambasadorem Polski w Federacji Rosyjskiej. Swoją funkcję sprawował m.in. w trakcie pomarańczowej rewolucji na Ukrainie oraz konfliktu wokół Związku Polaków na Białorusi.
Od 31 października 2005 do 9 maja 2006 zajmował stanowiska ministra spraw zagranicznych oraz przewodniczącego Komitetu Integracji Europejskiej w rządzie Kazimierza Marcinkiewicza. W kwietniu 2006 zapowiedział gotowość do odejścia z rządu w przypadku jego rekonstrukcji po ewentualnym utworzeniu koalicji rządowej PiS i Samoobrony. 28 kwietnia 2006 podał się do dymisji, odmawiając udziału w gabinecie z udziałem Andrzeja Leppera. Został odwołany 9 maja tego roku.
Był pracownikiem naukowym Zakładu Historii XIX w. w Instytucie Historii na Wydziale Historyczno-Socjologicznym Uniwersytetu w Białymstoku. Wykładał historię w Szkole Nauk Społecznych w Warszawie oraz historię stosunków międzynarodowych w Wyższej Szkole Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego, a także na uniwersytetach i szkołach wyższych za granicą, m.in. w Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Paryżu, w Instytucie Spraw Międzynarodowych w Hadze i na Uniwersytecie Emory w Atlancie.
W swej działalności naukowej zajmował się historią powszechną XVIII i XIX wieku, historią myśli społecznej i politycznej. Szczególnie wiele uwagi poświęcił historii Francji. Był autorem kilku książek poświęconych historii, w tym przede wszystkim Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Wspólnie z profesorem Janem Baszkiewiczem był konsultantem historycznym filmu Danton w reżyserii Andrzeja Wajdy (1982).
Za zasługi w popularyzowaniu kultury francuskiej został w 1995 odznaczony orderem Palm Akademickich, najwyższym francuskim odznaczeniem akademickim.
Zmarł w Warszawie po długiej i ciężkiej chorobie. Został pochowany na warszawskich Starych Powązkach.
Jeden z jego synów, Marcin Meller, działał w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów, a następnie został dziennikarzem (m.in. "Polityki"), redaktorem naczelnym polskiego wydania "Playboya" i prezenterem programu Dzień Dobry TVN). Jego córka, Katarzyna Meller, w 2008 została rzecznikiem prasowym spółki PL.2012.
Wybrane publikacje[]
Historia:
- Kamil Desmoulins, Warszawa 1982
- Rewolucja francuska 1789-1794. Społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983 (wspólnie z Janem Baszkiewiczem)
- Rewolucja w dolinie Loary. Miasto Chinon 1788-1798, Warszawa 1987
- Pożegnanie z rewolucją, Chotomów 1991
Poezja:
- Zaledwie minuta, Warszawa 2006
Wywiad:
- Świat według Mellera (t. I/II), Warszawa 2008 (rozmawiał Michał Komar)
Źródła[]
- Zmarł Stefan Meller, były szef MSZ, portal gazeta.pl z 25 lutego 2008
- Szablon:Ludzie nauki
Szablon:Rząd Kazimierza Marcinkiewicza Szablon:Minister spraw zagranicznych Szablon:Przewodniczący KIE
de:Stefan Meller en:Stefan Meller fr:Stefan Meller lt:Stefan Meller ru:Меллер, Стефан